سال­ها پیش توی یک روستا سگی زندگی می­کرد که مادرزادی چشم راستش باد کرده بود و کمی زده بود بیرون. مردم روستا صداش می­کردند چشم ­ورقلمبیده. هیچ کس یک سگ با این چشم زشت و نگاه ترسناک نمی­خواست. چشم­ ورقلمبیده آواره کوچه ها و باغ ها بود. برای یه گاز خوراکی سرشو تو هر آشغالی می­کرد، دنبال هر کسی راه می افتاد، در هر خونه ای سر می­زد خلاصه اینکه یه سگ آواره و بی صاحب بود. هیچ­کس نگاهی به اون نداشت، غم اونو نداشت. چند بچه شیطون هم بودند که هرگاه اونو می­دیدند دنبالش می­کردند و سنگ پرت می­کردند طرفش. شبها هرجا می­رسید می­خوابید؛ کنج خرابه ­ای، پشت بام خونه­ ای که سگ نداشت. زمستونا اما بیشتر شبها پشت حموم روستا می­خوابید، یه جای دنج و خلوت و البته گرم. اگه برف و بارون هم بود روزها می­رفت تو یکی از کپرای وسط صحرا که مردم کنار باغ و مزرعه خود برای زندگی تابستونه خود درست کرده بودند و شبها هم یا می­رفت توی قلعه خرابه اول روستا نزدیک دهنه قنات یا حمام که بسته می­شد زیر طاق ورودی اون پناه می­گرفت.

یک سال اما که زمستونش خیلی سرد شده بود یه روز برف سنگینی از اول صبح گرفت و تا نیمه­ شب ادامه داشت. از زور برف و سرما حمومی اون روز حمام را هم روشن نکرده بود. شب از نیمه گذشته بود برف قطع شده بود ابرها رفته بودند و آسمان صاف صاف شده بود. چشم­ ورقلمبیده زیر طاق ورودی حمام از سرما خوابش نمی­برد و ناآرومی می­کرد و آروم داشت با خودش ناله می­کرد. ننه کوکب که خونه­ اش روبروی حمام بود توی اون نصفه شب اومده بود برفای جلو در خونه­ اش را بزنه کنار چرا که بچه­ هاش و نوه­ هاش فردا مانند هر سال از شهر میان پیش اون که شب یلدا دور هم باشند. پس برفارو باید همین شبی زد از تو راه نوه­ ها کنار که اگر بمونند تا صبح یخ می­زنند و سفت می­شند و روفتن و کنارزدن آنها به این سادگی نخواهد بود. ننه کوکب به هر زحمتی است با بیلی که دارد برفها را از ورودی خانه می­روفد. میخواد بره تو که صدای ناله چشم­ ورقلمبیده رو می­شنود. سگ بیچاره را زیر ورودی حمام می­بینه که بی­قراره. میره تو خونه یه کم نون میاره میده بهشو و میارش تو خونه. دو تا اتاق داره یه انباری. یه اتاق برای مهمونا و یه اتاق هم برای خودش. چشم­ ورقلمبیده را می­بره تو اتاق خودش. مرغ حنایی و خروس طوق­ سبز هم توی یکی از تاقچه­ های دم در کنارهم خوابید­ه­ اند. یک گلیم کوچک ننه کوکب می­اندازه کنار اجاق کنج خونه و چشم­ ورقلمبیده را می­خوابونه روش. از کنار دستش هیزم برمی­داره و آتش را بیشتر میکند. همه آروم می­خوابند. چشم­ ورقلمبیده هم نفس راحتی می­کشد و خیلی زود از خستگی به خواب می­رود.

صبح فردا چشم­ ورقلمبیده از صدای قدقد مرغ و قوقولی قوقو خروس بیدار می­شود. ننه کوکب زیر لحاف دارد می­لرزد، انگار که تب کرده است. آتش اجاق رو به خاموشی است. ننه کوکب از سر جای خود نمی­تواند تکان بخورد. هیزمی هم دیگه کنار ننه کوکب نیست. خروس طوق­ سبز و مرغ حنایی در را باز می­کنند بیرون می­روند و خیلی سریع هرکدام تکه چوب نازکی به نوکشان برمی­گردند، به طرف اجاق می­روند و چوبها را روی آتش می­اندازند. دوباره می­روند بیرون که همین کار را بکنند. چشم­ ورقلمبیده هم دنبالشان می­رود. به انباری می­روند. چشم­ ورقلمبیده خیلی سریع با تکه­ چوب­های بزرگی که می­آورد آتش اجاق را گیرا می­کند. چندتا دیگر هم می­آورد و کنار اجاق نزدیک رختخواب ننه کوکب می­اندازد. مرغ­ حنایی سراغ قابلمه­ ای که گوشه اتاق افتاده است می­رود و تلاش می­کند با نوکش آنرا بکشد. خروس طوق­ سبز هم به کمکش می­رود. در را باز می­کنند و توی حیاط می­روند. سعی می­کنند با پاهایشان برف بپاشند توی قابلمه. چشم­ ورقلمبیده به کمکشان می­رود. قابلمه لبالب برف می­شود. چشم­ ورقلمبیده قابلمه را توی اتاق می­آورد و گیج از اینکه مرغ و خروس چه می­خواهند بکنند آنرا وسط اتاق می­گذارد. مرغ و خروس می­آیند تو اتاق ودر را می­بندند. مرغ حنایی قدقدکنان چند دور به گرد قابله می­گردد و سپس می­پرد روی قابلمه و یک تخم قهوه­ای درشت و خوشگل روی برفا تو قابلمه می­گذارد و سپس با نوک خودش قابلمه را تا نزدیک اجاق می­کشد. ننه کوکب که حالش یک کم بهتر شده است چشماشو باز می­کنه اجاق رو می­بینه که آتشش روشن است، هیزم­ های کنار اجاق را می­بینه و تخم­ مرغ قهوه­ای میان قابلمه پر از برف را می­بیند. همه چیز را می­فهمد. لبخندی می­زند و دست خود را از زیر لحاف بیرون می­کند و قابلمه را روی سه­ پایه درون اجاق می­گذارد. چشم­ ورقلمبیده، مرغ حنایی و خروس طوق­ سبز گرد اجاق حلقه می­زنند و ننه کوکب را نگاه می­کنند. ننه کوکب به هر زحمتی است سرو شانه­ اش را از تو رختخواب می­کشد بالا و به دیوار تکیه می­دهد. به حیوان­های مهربانش نگاهی می­کند و لبخندی می­زند. برف تو قابلمه آب می­شود و آب جوش می­آید و شروع به قل­قل می­کند. ننه کوکب قابلمه را از روی سه­ پایه برمی­دارد. خروس طوق­ سبز بالای یکی از تاقچه­ ها می­پرد سفره نان را به کنار دست ننه کوکب می­آورد. ننه کوکب کمی خرده­ نان برای مرغ و خروسش می­ریزد و دست به سوی چش م­ورقلمبیده دراز می­کند تا تکه­ ای نان به او بدهد چشم­ ورقلمبیده به جلو می­آید و تکه­ نان را می­گیرد به سر جای خود برمی­گردد و شروع به خوردن نان می­کند. ننه کوکب پوست تخم­ مرغ آب­پز شده را می­کند و تخم­ مرغ را لای تکه­ ای نان می­گذارد و با اشتهایی خاص آن را می­خورد. این صبحانه گرم حال ننه کوکب را بهتر می­کند.

نزدیک ظهر است. برفها زیر تابش آفتاب شروع به آب­ شدن می­کنند. شرشر ریزش آب از ناودان­ها، سر و صدای بچه­ ها تو کوچه پی برف­بازی، جوون­ها هم پشت بامها در حال برف­روبی؛ برف به­ موقعی آمده، همه شادمان، شب یلدا در پیش و روستا همه در جنب و جوش. فرزندان ننه کوکب همه با هم همراه بچه­ هایشان ظهر سوار بر ماشین­هایشان سر می­رسند. همه از دیدن چشم­ ورقلمبیده آنجا تعجب می­کنند می­خواهند آنرا بیرون کنند که ننه کوکب همه داستان را برایشان می­گوید. ننه کوکب می­گوید چشم­ورقلمبیده از این به پس سگ من است و در خانه من می­ماند. آنها آن شب دور هم جشن یلدا را برگزار می­کنند. شام یک قابلمه بزرگ اشکنه روی آتش اجاق می­پزند، میوه می­خورند، تخمه می­شکنند، تا نیمه شب می­گویند و می­خندند، می­زنند و می­خوانند و می­رقصند. شب همه همانجا می­خوابند؛ خانمها و بچه­ ها در اتاق میهمانها و مردها همراه مرغ حنایی و خروس طوق­ سبز و چشم­ ورقلمبیده تو اتاق ننه کوکب. برای چشم­ ورقلمبیده کنار رختخواب ننه کوکب آن شب یکی از بهترین شبهای زندگیش بود. چشمهای خود را بست یاد طولگی خود افتاد و آن­ هنگامی که شبها در کنار مادرش آرام و آسوده به خواب می­رفت. فرداصبح بچه­ ها ننه کوکب را می­خواهند شهر پیش دکتر ببرند. ننه کوکب پیش از رفتن از مرغ و خروس و چشم­ ورقلمبیده خداحافظی می­کند و می­گوید من تا شب برمی­گردم مواظب خود و خانه باشید. چشم­ ورقلمبیده پشت سر ماشینها تا دروازه روستا می­دود آنجا خیره به ماشینها می­نگرد تا دور شوند و پیش خود می­گوید ای کاش من زودتر از ننه کوکب بمیرم.